လူမ်ိဳးစုနဲ႔နိုင္ငံမဲ့မ်ားအေရး
ကမၻာေပၚ လူမ်ိဳးစုတုိ႔ စုေပါင္းေနထုိင္ရာ ကုိ အစြဲျပဳျပီး နိုင္ငံ တစ္နိုင္ငံရယ္ လုိ႔ မည့္ေခၚၾကတဲ့ အတြက္ နိုင္ငံေပါင္းမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚတည္ရွိေနပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ နိုင္ငံတုိင္း မွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးဘဲ ေနထုိင္တာ မဟုတ္ဘဲ အမ်ားအျပားေနထုိင္ ၾကတာ ရွိတဲ့ အတြက္ လူမ်ိဳးမ်ား အေနနွင့္ နိုုင္ငံ အေရအတြက္ ထပ္ မ်ားျပားေနပါတယ္။
ဒါကုိၾကည့္ရင္ လူမ်ိဳးတိုင္းဟာ မိမိတုိ႔ ဘုိးစဥ္ေဘာင္ဆက္ ေနထုိင္ရာ ေဒသ(နိုင္ငံ) ရွိၾကတာခ်ည္းပဲ လုိ႔ ဆုိရပါမယ္ ။ မည္သူတဦးတေယာက္ ကမွ နိုင္ငံမဲ့ ေမြးဖြားလာတာ မဟုတ္ပါဘူး ဆုိတာ ထင္ရွားပါတယ္ ။ မိမိတုိပေမြးဖြားရာ ေဒသရွိ ျပီးမွ အေၾကာင္းေၾကာင္း ေၾကာင့္ ကမၻာအႏွံ႔အျပား ေရာက္ရ်ိေနၾကျပီး နိုင္ငံ မဲ့ ျဖစ္ရတဲ့ သာဓကေတြ ရွိပါတယ္ ။
ဒါေပမယ့္ ေနာက္ဆုံးမွာ မိမိတုိ႔ ဇာတိေဒသ မွာ နိုင္ငံျပန္လည္ထူေထာင္ နိုင္တဲ့ အတြက္ ေၾကာင့္ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝက လြတ္ေျမာက္သည့္ သာဓက အျဖစ္ အစၥေရး နိုင္ငံ ကုိ လက္ေတြ႔ျမင္နုိင္ပါတယ္ ။ အလားတူ ပါလက္စတုိင္း လူမ်ိဳးတုိ႔လည္း လတ္တေလာ နိုင္င့ မဲ့ ဘဝ ေရာက္ေနေပမယ့္ မၾကာမွီ ကုိယ္ပုိင္ နိုင္ငံ ထူေထာင္နိုင္မွာ မလြဲပါဘူး ။
ဒါေပမယ့္ ကမၻာအရပ္ရပ္မွာ လူမ်ိဳးတမ်ိဳး ပါလုိ႔ သတ္မွတ္ အေခၚခံရျပီး နိုင္ငံ ေပ်ာက္ေနတဲ့ (သုိ႔မဟုတ္) နိုင္ငံမဲ့ ဘဝေရာက္ေနတဲ့့ လူမ်ိဳးအမ်ားအျပားလည္း ရွိေနပါေသးတယ္ ။ ေကာင္းပါျပီ ဒီလူမ်ိဳးေတြဟာ နိုင္ငံ မရွိ ျငားလည္း ကမၻ ာေပၚ မွာ ေနစရာ အမိုးအကာ ၊ စားစရာ အစားအေသာက္ ၊ ဝတ္စရာအဝတ္အထည္ ရရွိျပီး ၊ အသက္ရွင္ ေနထုိင္ၾကတဲ့ အတြက္ နိုင္ငံ မရွိေတာ့ ဘာအေရးလဲ လုိ႔ သေဘာထား ေတြးမိသူေတြ ရွိနိုင္ပါတယ္ ။ ေကာင္းပါျပီ အကယ္၍ ထုိအေတြး ရွိသူ ထုိအေတြး ကုိ လက္ေတြ႔ဆန္ဆန္ ေျပာေနသူ ေတြ ဟာ လုံးဝမမွန္နိုင္ပါဘူး ။
အမ်ားသိၾကတဲ့အတိုင္း ကမၻာၾကီးဟာ ေျမျပင္သာမက ေရျပင္၊ ေလျပင္ကုိပါ ခြဲျခမ္းျပီး နိုင္ငံအသီးသီး ရဲ႕ပုိင္နက္နယ္နမိတ္ ထဲသတ္မွတ္သြတ္သြင္းျပီး သားျဖစ္ေနပါတယ္။ အဲဒီသီးျခားစီ သတ္မွတ္နိုင္ငံ နယ္ပယ္ထဲမွ ထုိနိုင္ငံသားလုိသတ္မွတ္ ခံနိုင္တယ္။ အဲဒီနိုင္ငံ သားလုိ႔ သတ္မွတ္ခံရမွသာ အဲဒီနိုင္ငံက ျပဌာန္းသတ္မွတ္ထားတဲ့ အခြင့္အေရးအဖုံဖုံ ကုိ ရယူခံစားနိုင္ခြင့္ရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ နိုင္ငံတနိုင္ငံရဲ႕ နိုင္ငံသား အျဖစ္မခံရသူ (သုိ႔မဟုတ္) နိုင္ငံမဲ့ ျဖစ္ေနသူ လူမ်ိဳးတုိ႔ဟာ ေမ်ာက္သစ္ကုိင္းလြတ္သလုိေနစရာ မဲ့ေတြ ျဖစ္ေနၾကရတယ္။ လူဘဝဆုံးရရွာတယ္ လုိ႔ေတာင္ ေျပာနိုင္တယ္။ မိမိခိုကပ္ေနရတဲ့ နိုင္ငံ နဲ႔နိုင္ငံသားတုိ႔ သနားမွသာ အသက္ရွင္နိုင္တဲ့ ဘဝျဖစ္ရရွာတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကမၻာအရပ္ရပ္ မွာ အေၾကာင္းေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳး နဲ႔ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝေရာက္ေနတဲ့ လူမ်ိဳးတို႔မွာ သနားစရာ အလြန္ေကာင္းပါတယ္။
မ်က္ေမွာက္ကာလ ကမၻာ အဲဒီလုိ နိုင္ငံမဲ့ လူမ်ိဳးဘဝေရာက္ၾကရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းကုိ ရွာေဖြတဲ့ အခါ အဓိက တြန္းအားေပးတဲ့ အခ်က္အခ်ိဳ႕ကုိ ရွာေတြ႔ၾကရတယ္။ ထုိအခ်က္တုိ႔မွာ ျဖစ္ရုိးျဖစ္စဥ္ မဟုတ္ဘဲ အေျခအေန အလြန္ရႈပ္ေထြး ျပင္းထန္ျပီး ရုတ္တရက္ ေပါက္ကြဲ ျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲ သြားတဲ့ နိုင္ငံေရး အခငး္အက်င္း ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ လည္း သက္ဆုိင္သလုိ ဥပမာ ဆုိဗီယက္ဆုိရွယ္လစ္ျပည္ေထာင္စု သမၼတနိုင္ငံ ႏွင့္ ယူဂုိဆလားဗီးယား ဆုိရွယ္လစ္ျပည္ေထာင္စု နိုင္ငံ တုိ႔ ျပိဳကြဲသြားတဲ့ အျဖစ္မ်ိဳး ။ ဒါ့အျပင္ လူမ်ိဳးေရး ကိစၥ ၊ ဓနဥစၥာ ပုိင္ဆုိင္မႈ ကိစၥ ၊ ကေလးသူငယ္ မ်ား နွင့္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား အခြင့္အေရး ျပႆနာမ်ား စသည့္ တုိ႔အေပၚ အျမင္သေဘာထားမ်ား ကြဲျပားျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ တေၾကာင္း ။ ျပီးေတာ့ မတဴျခားနားတဲ့ လူမ်ိဳးစုမ်ား အၾကား အင္အား၊ အာဏာ ၊ ခ်ိန္ခြင္ညွာ ျပိဳင္ၾကျခင္း ေၾကာင့္ တေၾကာင္း စတဲ့ အေၾကာင္းေတြ ေၾကာင့္ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝမ်ားျဖစ္ေပၚလာခဲ့ၾကရတယ္။
လူမ်ိဳးေရးကိစၥ ႏွင့္ပတ္သတ္ရင္ ဥပမာ ခရုိင္မီးယား နယ္ဖြား တာတာလူမ်ိဳး TARTARS ၂၅၀§٫၀၀၀ ေက်ာ္တုိ႔ဟာ ၁၉၄၄ခု ႏွစ္တုန္းက ဆိုဗီယက္နိုင္ငထဲံက ကြန္ျမဴနစ္ေခါင္းေဆာင္ ̏စတာလင္̋ ေမာင္္းထုတ္လုိက္တဲ့ အတြက္ ျပည္ပနိုင္ငံမ်ားမွာ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝနဲ႔ ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ေနခဲ့ၾကရတယ္။ ၎တုိ႔လုိိပဲ ကမၻာအရပ္႐ပ္ မွာ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝနဲ႔ ေရာက္ရွိေနတဲ့ သူေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနပါတယ္ ။ သူတုိ႔ေရာက္ေနတဲ့ နိုင္ငံက လည္း ၎တုိ႔ကုိ နိုင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္မျပဳ ၾကပါဘူး ။ ဒါေၾကာင့္ ၎တို႔ဟာ နိုင္ငံတကာ က တရားဝင္ေပးထားတဲ့ အခြင့္အေရးေတြ ျဖစ္တဲ့ က်မ္းမာေရး ခံစားခြင့္ ၊ ပညာသင္ၾကားခြင့္ ၊ နိုင္ငံေရး သက္ဝင္ယုံၾကည္ခြင့္ ၊ လြပ္လပ္ခြင့္ စတာေတြ ကုိအနည္းဆုံး ခံစားရတာက လြဲျပီး အျပည့္အဝ ဘာမွ မရရွိၾကဘူး ။
ကုိယ္ေရာက္ေနတဲ့ နိုင္ငံမွာ ဧည့္သည္ျဖစ္ေနတဲ့ အတြက္ ပစၥည္းဥစၥာ ပုိင္ဆိုင္ခြင့္မရွိၾကဘူး ။ ျမိဳ႔ေပၚမွာ အလုပ္လုပ္ခြင့္မရွိၾကဘူး ။ အနိမ့္ဆုံး လယ္ယာလုပ္သားေတါ အျဖစ္ေတာင္ တရားဝင္လုပ္ခြင့္မရၾကဘူး ။ အခန္းက်ဥ္ေလးထဲမွာ စုေပါင္းေနထုိင္ေနၾကရတယ္ ။ ေဆးဝါးတရားဝင္ ကုသခြင့္မရၾကဘူး ။ ေဆးျမစ္ရွာ ေဆးဝါးေဖာ္စပ္ သုံးစြဲေနၾကရတယ္ ။ ေသေတာ့လဲ သိကၡာရွိရွိ မေသၾကရဘူး ။ တရားဝင္ စာရြက္စာတမ္း မရွိရင္ ေျမျမဳပ္ခြင့္ ရဖုိ႔ သျဂၤ ိဳလ္ခြင့္ရဖုိ႔ ခက္ၾကရတယ္ ။
ဆိုဗီယက္ယူနီယံ ျပိဳကြဲ ျပီးေနာက္ လြပ္လပ္တဲ့ ယူကရိန္းနိုင္ငံ နဲ႔ ဥဇဘက္ကစၥတန္နိုင္ငံ ရယ္လုိ႔ ေပၚထြက္လာခဲ့တယ္ ။ တာတာတုိ႔ဟာ ထုိ႔အခါက်မွ သူတုိ႔ ဘုိးဘြားဘီဘင္ ေနထုိင္ ခဲ့တဲ့ ဇာတိေျမ ကုိ ျပန္ခြင့္ရၾကတယ္ ။ ပထမတသုတ္ ၁၇٫၀၀၀ ျပန္လာတဲ့ အထဲ က တခ်ိဳ႕ ယူကရိန္း နိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ရၾကျပီး ။ က်န္အမ်ားစုက ဥဇဘက္ကစၥတန္ နိုင္ငံသား အျဖစ္ ခံယူခြင့္ရၾကတယ္ ။
တာတာ တို႔ဟာ ယူကရိန္းနိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္းစဥ္ မ်ိဳးႏြယ္စုျဖစ္တာ မွန္ေပမယ့္ ခုိင္မာတဲ့ အေထာက္အထား အခ်က္အလက္ေတြ ျပသရန္ ခက္ခဲေနတဲ့ အတြက္ အားလုံးကုိယူကရိန္းနိုင္ငံသား အျဖစ္ လက္ခံ လုိက္ရန္ အၾကပ္ေတြ႔ၾကရတယ္ ။ ျပန္လာေနတဲ့ တာတာတုိ႔ ကုိယ္တုိင္ကလည္း ဦးေႏွာက္ေျခာက္ရျပန္တာ က ယူကရိန္းနိုင္ငံ သားျဖစ္ဖုိ႔ မေသခ်ာမေရရာေသးတဲ့ အေျခအေနမွာ ရရွိထား တဲ့ ဥဇဘက္နိုင္ငံ သားအျဖစ္ ကုိ စြန္႔လႊတ္ရန္ စဥ္းစားသင့္ မသင့္ စဥ္းစားစရတဲ့ ျပႆနာ ၾကဳံရျပန္တယ္ ။
၁၉၉၂-၁၉၉၃ ခုႏွစ္တုန္းက ခ်က္ကုိစလုိဗက္ကီၤးယား လုိနိုင္ငံ ႏွစ္ျခမ္းကြဲ ခဲ့ ၾကတယ္ ။ ခ်က္သမၼတနိုင္ငံ နဲ႔ စလုိဗက္ကီးယား သမၼတ နိုင္ငံ ဆုိျပီး ႏွစ္နိုင္င့ တည္ေထာင္ခဲ့ ၾကတယ္ ။ အဲဒီအေျခအေန ေအာက္မွာ နိုင္ငံ သား အခ်ိဳ႕ ၾကားခ်န္ေနခဲ့ ၾကတယ္ ။ မဲထည့္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ခ်က္နုိင္ငံ မွာ မဲထည့္ခဲ့ၾကတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပုိင္းမွာ စလုိဗက္နိုင္ငံသား အျဖစ္သတ္မွတ္ခံလုိက္ရတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ ခ်က္နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ ရေအာင္ စလုိဗက္နိုင္ငံ သား အျဖစ္ခံယူျပီး အဲဒီအျဖစ္ ကုိ ျပန္စြန္႔လႊတ္ကာ နိုင္ငံ မဲ့ ဘဝ နဲ႔ ယာယီေနရမယ္ ။ ျပီးေနာက္မွ ခ်က္နိုင္ငံသား အျဖစ္ ေလွ်ာက္ယူရမယ္ လုိ႔ ဆုိတယ္ ။ စလုိဗက္နိုင္ငံ အာဏာပုိင္မ်ားက ေထာက္ခံေပး မွ ေလွ် ာက္နိုင္တယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ရမယ္ မေသခ်ာေသးဘူး ။ အျငင္းပယ္ခံရရင္ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝနဲ႔ ေနရမယ္ ကိန္းဆုိက္ေနတယ္ ။
အာရွနိုင္ငံေတြမွာ လည္း နိုင္ငံမဲ့ ဘဝ နဲ႔ ၾကဳံေတြ႔ ေနရသူေတြ ရွိေသးတယ္ ။ (BOAT PEOPPLE) ဆုိတဲ့ ေလွေပၚ အုိးအိမ္ဖြဲ႔ေနထုိင္သူေတြ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္း ခဲ့ၾကတဲ့ ၁၉၇၀-နဲ႔ ၁၉၈၀ ခုႏွစ္တုန္းက ျဖစ္တယ္ ။ လူမ်ိဳးတစုဟာ ဗီယမ္နမ္နိုင္ငံကေန ေဟာင္ေကာင္ ကၽြန္းကုိ ထြက္ေျပးခုိလႈံခဲ့ၾကတယ္ ။ ေဟာင္ေကာင္ ကၽြန္းဟာ တရုတ္ျပည္မၾကီး လက္ေအာက္ ျပန္ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ဗီယမ္နမ္က ေျပးလာတဲ့ တရုတ္တုိ႔ဟာ တရုတ္ျပည္မၾကီး ဆီ ေျပးဝင္ ခုိလႈံျပန္တယ္ ။ ဗိယမ္နမ္ ကုိ ျပန္ေျပးခုိလႈံသူ ေတြ လဲ ရွိတယ္ ။
ဗီယမ္နမ္က ထုိတရုတ္ အမ်ိဳးသားတုိ႔ဟာ သူတုိ႔လူမ်ိဳးမဟုတ္တဲ့ အတြက္ နိုင္ငံသား အျဖစ္လက္မခံဘဲ ျငင္းဆုိတယ္ ။ တရုတ္ျပည္မၾကီး ကလည္း (BOATPEOPPLE) ေတြကုိ တရုတ္နိုင္ငံသား အျဖစ္ေတာင္းဆုိခြင့္ မရွိသူမ်ားအျဖစ္ တရုတ္ အစိုးရက သေဘထား ထားတယ္ ။ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ျငင္းဆုိခံရတဲ့ အေၾကာင္းက ေဟာင္ေကာင္မွာ ထုိသူတုိ႔အေနျဖင့္ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေနထိုင္ခြင့္ရသူေတြ မဟုတ္လုိ႔ ျဖစ္တယ္ဟုေျပာသည္ ။ ထုိသူတုိ႔ ကိစၥဟာ အလြန္ရႈပ္ေထြး ခက္ခဲလွတဲ့ ျပႆနာ အျဖစ္ က်န္ရစ္ေနဆဲ ျဖစ္တယ္ ။
နိုင္ငံ တနိုင္ငံမွာ နိုင္င့သား အျဖစ္ ခံစားရရွိဖုိ႔ က သမိုင္းေၾကာင္း ဇစ္ျမစ္ဆုိင္ရာကိစၥတုိ႔ ဆုိတဲ့ ေတြေခၚေျမွာ္ျမင္္ခ်င္းဆုိင္ရာ ကိစၥေတြ ကုိ ထည့္သြင္းစဥ္းစားၾကတယ္ ။ တခ်ိဳ႕နိုင္ငံမဲ့ လူမ်ိဳးမ်ားအတြက္ သူတို႔ခမ်ာ သူတို႔ေရာက္ရွိေနတဲ့ နိုင္ငံ မွာ မ်ိဳးဆက္အလုိက္ ကာလ ရွည္ၾကာ စြာ ေနထုိင္ခဲ့ ေပမယ့္ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ မရၾကဘူး ။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့ နိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ ျပဳခံရေပမယ့္ မတည္ျမဲၾကျပန္ဘူး ။ ဥပမာ အားျဖင့္ ၁၉၇၀ ခုႏွစ္̏ယူဂန္ဒါ̋ နိုင္ငံမွာ အီဒီယမ္အာမင္ ေတြ အာဏာသိမ္းလုိက္တုန္းက နိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ ျပဳထားတဲ့ အာရွသား မ်ား နိုင္ငံထဲက ျပန္ေမာင္းထဳတ္ခံရတာမ်ိဳးေတြ ၊ ဖမ္းဆီးခ်ဳပ္ေႏွာင္ခံရတာမ်ိဳးနဲ႔ ပစၥည္းဥစၥာ ေတြ အသိမ္းခံရတာမ်ိဳးေတြ ၾကဳံေတြ႔ခဲ့ၾကရတယ္ ။
ဆိုဗီယက္္ယူနီယံ အုပ္စုနဲ႔ အေနာက္ဥေရာပ အုပ္စုတုိ႔ရဲ႕ စစ္ေအးတုိက္ပြဲ ကာလတုန္းက လည္း နိုင္ငံ ကုိ စြန္႔ခြာ သြားျပီး ေနာက္ ဘယ္နိုင္ငံသား အျဖစ္ မွ ခံယူခြင့္မရၾကတဲ့ ရႈေမးနီးယား လူမ်ိဳးေတြ နဲ႔ ဆုိဗီယက္လူမ်ိဳးေတြ လည္းရွိေသးတယ္ ။ အလားတူ နိုင္ငံေရးျပႆနာမ်ား ေၾကာင့္ နိုင္ငံမဲ့ ဘဝေရာက္ေမသူေတြ ကမၻ႕အႏွံအျပားမွာ ရွိေနပါေသးတယ္ ။ စာရင္းအတိအက် မျပဳစုနိုင္ေသးလုိ႔သာ အေရ အတြက္ မသိနိုင္ေသာ္လည္း အေျမာက္အျမား ရွိေနၾကသည္ ။
ကမၻာ႕ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔ ၾကီးက ထုိနိုင္ငံ မဲ့လူသားမ်ား ကိစၥ ကုိ ကူညီေျဖရွင္းေပးရန္ ၁၉၅၄ ခုႏွစ္မွာ နိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္မ်ားကုိ ျပဌာန္းေပးခဲ့ သည္ ။ ေနာက္တဖန္ ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ မွာလည္း နိုင္ငံမဲ့ ဘဝေတြ ေလွ်ာ့နည္းသြားေအာင္ နိုင္ငံတကာ က ပူေပါာင္းေဆာင္ရြက္ ၾကဖုိ႔ ျပဌာန္းခ်က္ အသစ္ မ်ား ခ်နွတ္ေပးခဲ့ေသးသည္ ။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္မွာေတာ့ ကုလသမဂၢ ညီလာခံၾကီးက ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရုံး (UNHCR) ကနိုင္ငံမဲ့ သမား တုိ႔အား အကန္႔အသတ္နဲ႔ တရားဝင္ အကူအညီ ေပးရန္ ညႊန္ၾကားခဲ့တယ္ ။ ဒုတိယ ကမၻာစစ္ျပီး ျပီးေနာက္ နိုင္ငံ တခ်ိဳ႕က လုိက္နာၾကေပမယ့္ မ်က္ေမွာက္ကာလ မွာ မ်ားမၾကာမွီ ႏွစ္ပနည္းငယ္ အတြင္းမွာ နိုင္ငံမဲ့ လူသားဘဝ ျပႆနာမ်ားဟာ ပုိမုိအာရုံစုိက္စရာ ျပႆနာ တရပ္ အျဖစ္ ျဖစ္လာပါ့မယ္ ။
ဒါေၾကာင့္ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္က ကမၻ႕ာ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံၾကီးက (UNHCR) ရုံးကုိ လုပ္ပုိင္ခြင့္ အာဏာ ကုိခ်ေပးျပီး ကမၻ႕ာ အဝန္းမွာ နိုင္ငံမဲ့ လူသားတုိ႔ ဘဝ ပေပ်ာက္ေရး ကုိအေလးေပး ေဆာင္ရြက္ ေစခဲ့တယ္ ။ (UNHCR) ရုံးဟာ ယူကရိန္နိုင္ငံ အစုိးရ အာဏာပုိင္ တုိ႔နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္နိုင္ခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တာတာ လူမ်ိဳးတုိ႔ ရဲ႕နိုင္ငံမဲ့ ဘဝ ျပႆနာ ကုိ ေျဖရွင္းေပးနိုင္ခဲ့ တယ္ ။ ၁၉၉၇-၁၉၉၈ ခုႏွစ္အတြင္း ျပန္ေတာ္ ျပန္လာတဲ့ တာတာ လူမ်ိဳး ၄၅٫၀၀၀ တုိ႔ ယူကရိန္းနိုင္ငံသား ခံယူခြင့္ရသြားတယ္ ။ ခ်က္သမၼတနိုင္ငံ အစုိးရက လည္း (UNHCR) ရဲ႕ ေမတၱာရပ္ခံ ခ်က္ေၾကာင့္ ခ်က္လူမ်ိဳး နိုင္ငံမဲ့ ဘဝ ေရာက္ေနသူေတြ ကုိ ျပန္လည္စီစစ္ျပီး ခ်က္ နိုင္ငံသား အျဖစ္ ျပန္လကၡံ ရန္ စီစဥ္လွ်က္ရွိသည္ ။
တကမၻာ လုံးဆုိင္ရာ လူအခြင့္အေရး ဆုိင္ရာ ေၾကျငာ စာတမ္းမွာ ̏လူသားတုိင္းနိုင္ငံတနိုင္ငံ ရဲ႕ နိုင္ငံသားျဖစ္ခြင့္ ရွိေစရမယ္ ̋ လုိပေဖာ္ျပထားတယ္ ။ နိုင္ငံတုိင္းမွာ နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ ဥပေဒမ်ား ျပဌာန္းခ်က္ ရွိေနပါတယ္ ။ အစုိးရတို႔မွာ နိုင္ငံသား ျဖစ္ခြင့္ ေပးအပ္နိုင္ခြင့္ ဆုိတဲ့ အေရးပါတဲ့ အခြင့္ အာဏာ ရွိပါတယ္ ။ ဒါေပမယ့္ ကမၻာေပၚမွာ လူမ်ိဳးေရး ျပႆနာ မ်ား တင္းမာရႈပ္ေထြးေနခ်ိန္မွာ လူစုလူေဝးနဲ႔ နိုင္ငံက ထြက္ေျပးၾကတဲ့ ကာလမ်ိဳးမွာ အစုိးရ တုိ႔မွာ လူမ်ိဳးေတြကုိ ၾကိဳဆုိလက္ခံ ဖုိ႔ ဝန္ေလးေနတတ္ၾကပါတယ္ ။ ဒါေၾကာင့္ နိုင္ငံမဲ့ လူမ်ိဳးမ်ား လူသားမ်ား ျပႆနာ ဟာ အနာဂါတ္ ကာလမွာ ဆက္လက္ျဖစ္ေပၚလာနိုင္စရာရွိပါတယ္ ေသးတယ္ ဟု သတိေပးရင္း နိဂုံးခ်ဳပ္ပါတယ္ ။ ။
ေနာင္ေနာင္
